Değerlerin yaşam içinde çok sayıda işlevinden de söz etmek gerekir. Bir bakıma insan davranışlarını anlamlandırmanın yolu değerlerden geçmektedir. Bunun en önemli gerekçesi, insan davranışlarını bir takım değerlere dayanarak gerçekleşmesidir. Bu nedenle değerlerle insan davranışları arasında sıkı bir ilişki vardır. Değerler insan davranışlarını yönetirler. Diğer bir ifadeyle bir olayın nasıl gerçekleştiğini, yani arka planında neler olduğunu anlamak istiyorsak, o olayı gerçekleştiren insanların tutum ve davranışlarını yönlendiren değerleri tespit etmek ve anlamak gerekmektedir. Buradan yola çıkarak, çocuklara ve gençlere sadece bilmeleri gereken şeyler hakkında eğitim verilmemeli, insan olmak ve bir arada yaşamak konusunda da eğitim verilmelidir. Nitelikli eğitim, insanı bir bütün olarak algılar ve bilişsel alanı olduğu kadar duyuşsal alanı da içeren eğitimi destekler.

İnsanın bilişsel, duyuşsal, davranışsal olmak üzere üç boyutu vardır. Eğitimin de insanın bu üç boyutunun farkına varacak, bunları geliştirecek bir yapıda olması gerekmektedir. Değerler eğitimi, duyuşsal boyutunun bir parçası olması dolayısıyla aile ve okul eğitiminde değerlerin farkında, kişiliği gelişmiş, davranışları olgunlaşmış bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Bu nedenle bu eğitimin istenen sonucu vermesi için değerler eğitiminin daha nitelikli bir şekilde verilmesi gerekmektedir.

Günümüzde eğitimcilerin hemen hemen tamamı temel değerler ve ahlaki standartların gelecek kuşaklara aktarılmasının bir gereklilik olduğu konusunda görüş birliği içindedirler. Çünkü toplumların varlıklarını devam ettirebilmeleri değerlerin gelecek nesillere aktarılması ile yakından ilgilidir. Toplum sahip olduğu ve yetiştirdiği bireylerle gelişimini ve varlığını sürdürür. Bu nedenle, toplumun yetiştireceği bireyler ve bu bireylerin özellikleri toplumun nasıl bir noktaya geleceğinin belirleyicisi olarak değerlendirilebilir. O halde bireylerin sahip oldukları değerler, toplumsal gelişimin seyri açısından çok büyük önem taşımaktadır. Toplumun varlığını devam ettirebilmesi için son derece önemli olan değerlerin toplumu oluşturan bireyler tarafından içselleştirilmesi ve davranış olarak gösterilebilmesi için daha erken yaşlardan itibaren bireylere değerler eğitiminin verilmesi gerekmektedir.

Okul Öncesi Dönemdeki Çocuğun Gelişim Süreçleri ve Değerleri Kazanımı

Çocukları ruh ve beden sağlığı yerinde bireyler olarak yetiştirmek için, okul öncesi dönemde eğitimlerine önem vermek gerekir. Ancak duygularını ve düşüncelerini rahatça ifade edebilen, öz-denetimini sağlayabilen,  başkalarının haklarına saygılı ve kültürel değerlerine sahip bireyler çağdaş ve demokratik toplumları oluşturabilirler.

Değerler her insanın yaşadığı çevre ve deneyimleri ile yakından ilgilidir ve her insanda bu temel değerler aynı zamanda kişilik özelliği olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde anne baba ve eğitimciler çocuklarına, değerler eğitimi adı altında olmasa da temel değerlere ilişkin eğitim vermektedirler. Ancak bu dönem çocukları kendi kişiliğine ait özelliklerinin farkında olmadıkları ve kendilerini duygu ve düşünce olarak ifade edemedikleri için onlarla ilgilenen anne baba ve eğitimcilerin bilinçli ve dikkatli olmaları gerekmektedir. Verilen eğitim düzenli ve sistemli bir program olarak verilmediğinde, çocukta hangi temel değerlerin nasıl geliştiğinin anlaşılması oldukça zordur ve bu çocuğun hatalı davranışlarıyla görünür hale gelir.  Çocukta görünen hatalı bir davranışı düzeltmek mantıklı olarak yeni bir doğru davranış kazandırmaya çalışmaktan çok daha uğraştırıcıdır. Çocuğun kişiliğini oluşturan değerlerin özellikle temel değerlerin doğru bir şekilde kazanılması konusunda hem ailelerin hem de eğitimcilerin titiz olmaları gerekmektedir.

Çocuklarda değerler farklı zamanlarda gelişir, aşağıda verilen yaşlar sadece genel bir rehberdir.

• 11-18 aylar arasında başka insanlara karşı kibar olma, aile bireylerini ısırmama, hayvanlara iyi davranma,
• 18 ay- 2 yaşları arasında, kendi duygularını tanımlayabilir, bir şey isterken lütfen diyebilir, diğer kişilerle empati göstererek, paylaşma ve teşekkür etme,
• 3-4 yaşları arasında, çocuk kurallara uygun davranmayı ve takım çalışmasını öğrenir,
• 4-6 yaşları arasında, makul olmayı anlama, yalan söylemenin yanlışlığını bilme, ahlaki konuşmalarla meşgul olmaya başlama,
• 6-8 yaşları arasında, bireyin kendi davranışlarından sorumlu olduğunu bilir.

Çocuğun kişiliğini oluşturan değerler ve gelişim özellikleri ayrılmaz bir bütünlük oluşturur. Gelişim alanları karşılıklı olarak birbirlerini etkilemektedir. Örneğin çocuğun zihinsel gelişimi, dil gelişimini hem etkilemekte hem de ondan etkilenmektedir. Aynı şekilde çocuğun sosyal gelişimi, zihinsel ve ahlaki gelişiminin hem nedeni hem de sonucu olmaktadır. Şu halde tüm gelişim alanları iç içe geçmiş bir etkileşim örüntüsüdür.